OPPONENT INSTRUCTIONS
Opponent instructions yani rakip talimatları genelde göz ardı edilen ancak dikkatli ve bilinçli bir şekilde uygulandığında maç içerisinde gerek rakip takımın güçlü yönlerini etkisiz kılmada gerekse
zayıf yanlarından faydalanmada çok etkili taktiksel ayarlardır. Bu ayarlamaları yaparken kendi taktiğinizide göz önünde bulundurarak hareket etmeniz gerekir.
Yararlanılan kaynak: Buradaki bilgiler büyük ölçüde Tactical Theorems and Frameworks '09'dan yararlanılarak hazırlanmıştır.
Opponent instructions için buradan itibaren OI kısaltması kullanacağım.
Önce herhangi bir rakip oyuncu için verebileceğiniz OI komutlarının anlamları:
Hard tackling always: Oyuncularınız o rakip oyuncudan top kapmak için her zaman sert/daha riskli müdahaleler yapar
Easy tackling always: Oyuncularınız o rakip oyuncudan top kapmak için her zaman hafif/daha risksiz müdahaleler yapar
Closing down always: Oyuncularınız o rakip oyuncuya her zaman pres uygular (rakip oyuncu topla buluştuğunda onun bölgesine en yakın oyuncularınız )
Closing down never: Oyuncularınız o rakip oyuncuya asla pres uygulamaz
Show onto right foot: Oyuncularınız o rakip oyuncuyu sağ ayağını kullanmaya zorlar
Show onto left foot: Oyuncularınız o rakip oyuncuyu sol ayağını kullanmaya zorlar
Show onto weaker foot: Oyuncularınız o rakip oyuncuyu zayıf ayağını kullanmaya zorlar
Tight marking always: Oyuncularınız o rakip oyuncuya her zaman sıkı markaj yapar (rakip oyuncuya en yakın oyuncularınız)
Tight marking never: Oyuncularınız o rakip oyuncuya asla sıkı markaj yapmaz
Burada bilinmesi gereken, takım ayarlarınızdaki bazı benzer komutlar ile OI ayarlarındakiler arasında fark olduğudur. Örneğin takım ayarlarınızda yer alan Hard Tackling komutu oyuncularınızın karşılarına gelen her rakip oyuncuya karşı uyguladığı, buradaki yani OI ayarlarındaki ise sizin seçtiğiniz belirli bir rakip oyuncuya karşı uyguladığı bir komuttur. Aynı şekilde takım ve oyuncu ayarlarınızdaki pres komutu oyun alanındaki belirli bölgeleri hedef alırken OI ayarlarındaki ise gene sizin belirlediğiniz belirli bir rakip oyuncuyu hedef alır.
Rakip oyuncuların mevkilerine göre ideal OI ayarları:
AMC pozisyonu: Bu pozisyonda oynayan oyuncular bildiğiniz üzere genelde teknik yetenekleri üst düzey oyuncular olur. Rakiplerini kolayca çalımlayabilen, yaratıcı ve hareketli oyunculardır. Eğer rakip takımda bu mevkide bir oyuncu varsa ve sizinde DMC mevkisinde bir oyuncunuz varsa o oyuncunuzla rakip AMC'ye adam markajı vermek akıllıca bir hamledir.
Ancak eğer taktiğinizde DMC mevkisinde oynattığınız bir oyuncu yok ise o zaman rakip AMC'nin etkinliğini kısıtlamak için bazı OI ayarlamaları yapmanız gerekir. Bahsettiğim özelliklere sahip bir AMC oyuncusuna "Closing down always" yani her zaman baskı/pres yap talimatı vermek pek akıllıca olmaz. Böyle bir talimat verdiğinizde DC olarak oynayan oyuncularınızdan biri görev yerini boşaltıp bu oyuncuya basmak için ileri hamle yapabilir, dolayısıyla onun boşalttığı alana sızabilecek diğer bir rakip oyuncu bomboş kalacaktır. İkinci olarak, teknik yetenekleri yüksek bir oyuncu zaten kendisinden top kapmak için hamle yapan rakibini ekarte edebilme becerisine sahip bir oyuncudur. O zaman yapmamız gereken o oyuncunun topla buluştuktan sonra yapacaklarına değil topla buluşmasına engel olmaya çalışmaktır. Bunun için "Tight marking always" OI komutu ile birlikte kendi taktik ayarlarınızdan bir MC oyuncunuza o AMC oyuncusunu adam adama marke etme görevi vermek ideal çözümdür.
DMC pozisyonu: DMC olarak adlandırılan ön liberolar maç içerisinde topla genelde en çok buluşan oyunculardan biridir. Bunun yanısıra fiziksel özellikleri yüksek oyuncular olurlar. Bu iki faktörü birleştirdiğimizde ortaya çıkan sonuç; bu oyuncular fiziksel olarak güçlü olduklarından yakın markaj ile ikili mücadeleye girmektense, topla buluştuklarında pas atma sürelerini kısıtlayarak onları daha acele paslara, dolayısıyla pas hatalarına zorlamak daha mantıklı olacaktır. Bunun için "Closing down always" ve eğer daha çok bir ayağını daha iyi kullanıyorsa "Show onto weaker foot" OI komutlarını birlikte kullanmak yerinde olacaktır. Böylece oyuncularınız bu oyuncu topla buluştuğunda ona baskı uygulayacak ve bunun yanı sıra iyi kullandığı ayak tarafını kapatıp zayıf olan ayak tarafını kullanmasına zorlayacaklardır.
Tek Santrafor: Rakip tek forvet ile oynadığı zaman vermemiz gereken OI komutları rakip takımın oyun mentalitesi ve o forvet oyuncusunun özellikleri ile bağlantılı olarak değişkenlik gösterir.
Buna göre;
Rakip defansif bir oyun anlayışı ile oynuyor ise: O oyuncunun topla kalenize yakın noktalarda buluşma ihtimalini azaltmak için "Closing down always" ve "Hard tackling always" OI komutları vermek gerekir.
Rakip ofansif bir oyun anlayışı ile oynuyor ve daha çok ortadan hücum ediyor ise: Yakın markaj altındayken bir oyuncu rakibinden kurtulmadıkça rahat vuruşlar yapamaz ve bu gol şansını azaltır, bu yüzden "Tight marking always", sert müdahaleler penaltı ve tehlikeli noktalardan serbest vuruşlar gibi sonuçlar doğurabileceğinden buna önlem olarak "Easy tackling always" ve eğer tek ayağını daha etkili kullanıyorsa gene yapacağı vuruşları zayıf ayağıyla yapmaya zorlamak için "Show onto weaker foot". Önlemleri biraz daha arttırmak isterseniz DC oyuncularınızdan biri ile adam markajı verebilirsiniz.
Hangi OI komutu ne işe yarar, ne tür oyunculara karşı kullanılır:
Show onto weaker foot: Bu komutun anlamı, rakip oyuncu topla buluştuğunda güçlü olan ayağını kullanmasını kısıtlayarak onu zayıf ayağını kullanmaya zorlamaktır. Bir oyuncunun zayıf ayağıyla atacağı paslar ve şutlar ile yapacağı ortalar büyük oranda daha isabetsiz olacaktır. Ancak rakip oyuncu her iki ayağınıda iyi kullanıyor ise o zaman bu OI komutunun bir faydası olmaz, dolayısıyla bu komutu sadece tek ayağını iyi kullanan rakip oyunculara karşı kullanmak gerekir.
Örneklerle;
Right Foot: Very Strong / Left Foot: Very Weak
Right Foot: Very Strong / Left Foot: Weak
Right Foot: Very Strong / Left Foot: Reasonable
Özellikle rakibin kanat oyuncularına ve forvetlerine karşı uygulandığında defansif açıdan etkili bir önlem olacaktır, ofansif açıdan ise rakibin defansif bölgesindeki oyuncularına karşıda kullanabilirsiniz ve böylece onları oyun kurarken pas hatalarına zorlarsınız.
Tight Marking Always: Rakibin ofansif açıdan kilit oyuncularını sürekli olarak markaj altında tutmak ve onları oyundan koparmaya çalışmak mantıklı bir düşüncedir. Tabi ki burada onların bölgesinde oynayan oyuncu yada oyuncularınızın ikili mücadelelerde o rakip oyuncu ve oyunculara karşı üstünlük sağlaması önemlidir. Tutulması çok zor bir rakip oyuncuya karşı ise "Tight marking always" ile birlikte "Closing down always" OI komutunu da kullanmak bir çeşit tandem önlemi olacaktır. Burada önemli olan nokta ise o oyuncunun bölgesinde oynayan ve "Closing down" komutunu uygulayacak oyuncunuzun boşaltacağı alanı iyi hesaplamak ve buna ayrıca önlem almak gerekir.
Tight marking Never: Bu OI komutu ise ilk bakışta anlamsız bir komut gibi gelse de bazen çok kullanışlı olabilen bir komuttur. Bunu rakibin pek tehlike arzetmeyen oyuncularına karşı kullanabilirsiniz.
Açıklamak gerekirse, o oyuncu eğer teknik olarak kötü ise siz asıl tehlike olarak gördüğünüz diğer rakip oyunculara önlemler alarak "bu pek bir şey yapamaz" dediğiniz oyuncuyu bilerek boş bırakırsınız ve böylece diğer oyuncuları rakibin bu etkisiz silahına topu aktarmalarını sağlarsınız ki onun topla buluşması rakibin etkili oyuncularının topla buluşması kadar tehlikeli olmayacaktır. Bu oyuncu ise teknik olarak zayıf olduğundan şutları ve pasları muhtemelen etkisiz olacaktır.
Eğer o oyuncu ayrıca yavaş ise onu yapacağı vuruş yada atacağı pas için acele etmeye zorlamak için "Closing down always", güç, cesaret ve azim özellikleri düşükse ikili mücadelede kolayca top kaybedeceği için "Hard tackling always" OI komutlarını ek olarak kullanabilirsiniz.
Mizahi bir örnek verelim; İspanya milli takımına karşı oynuyorsunuz, rakip atak yaparken topun David Silva ve Fernando Torres gibi bir oyuncuda mı olmasını tercih edersiniz yoksa Daniel Guiza'damı?
Closing Down Always/Rarely: Closing down pres yapma ayarıdır. Takım ve oyuncu taktiklerinizde ayarladığınız Closing Down ile OI komutlarında kullandığınız Closing Down isim olarak aynı olsa da takım ve oyuncu komutlarında kullandığınız Closing down takımızınız ve oyuncularınızın oyun alanında pres yapacakları bölgeleri, OI komutlarındaki ise belirli bir rakip oyuncuyu hedef alan pres komutlarıdır. Şu şekillerde etkili olabilir;
Rakibin kanat oyuncularına önlerindeki boş alanı kapatmak için "Closing down always"
Rakip savunmaya baskı kurmak için birden fazla savunma oyuncusuna tek tek "Closing down always"
Rakibin teknik özellikleri zayıf ve/veya ağır oyuncularını aceleye zorlamak için "Closing down always"
Rakibin hızlı ancak teknik olarak çok iyi olmayan oyuncularının oyuncularınızı hızlarıyla kolayca geçmesine önlem olarak "Closing down rarely"
Özetle; teknik ve hızlı oyunculara karşı "Closing down always" çok riskli bir tercihtir, bu tür oyuncular topla buluştuklarında rakiplerini kolayca ekarte edebilir. Yavaş ve teknik olarak zayıf oyunculara karşı ise oldukça etkilidir. Bu tür oyuncular sürekli pres karşısında yavaşlıkları yada teknik yetersizlikleri sonucu hatalar yapmaya daha yatkındır.
Örneğin Galatasaray'dan Servet Çetin'in bir çok maçta kendisine yapılan pres sonucu yaptığı top kayıpları veya pas hataları bunun en güzel örneğidir.
Hard/Easy Tackling Always: "Hard Tackling Always" OI komutu oyuncularına o rakip oyuncudan top kapmaya çalışırken sert müdahaleler yapmalarını istediğinizi belirtmek içindir. Dolayısıyla bunu rakibin ikili mücadelelerde güçsüz, teknik olarak zayıf ve cesareti düşük oyuncularına karşı uygulamak gerekir. Bunun yanı sıra bazen rakibin çok etkili yıldızlarına karşı da kullanışlıdır. Onları oyundan koparmak, yıldırmak için bu OI komutunu kullanmayı deneyebilirsiniz ancak pek bir işe yaramadığını yada tehlikeli noktalardan fauller ve kartlara sebebiyet verdiğini
görürseniz hemen müdahale etmeniz yerinde olur.
"Easy Tackling Always" ise rakibin ikili mücadele gücü yüksek ancak teknik olarak çok etkili olmayan yada çok üst düzey tekniğe sahip ancak fiziksel olarak zayıf olan oyuncularına karşı kullanışlıdır.
Her iki durumda da amaç rakibe tehlikeli noktalardan serbest vuruşlar ve penaltılar kazandırma ihtimalini azaltmaktır.
İdeal Kombinasyonlar:
Tight marking always+Easy tackling always+Show onto weaker foot - özellikle rakibin forvetlerine karşı
Closing down always+Show onto weaker foot - özellikle rakibin savunma, ön libero ve kanat oyuncularına karşı
Closing down always+Hard tackling always - özellikle rakibin teknik ve fiziksel özellikleri düşük oyuncularına karşı
Ben nasıl kullanıyorum:
Ben 4-2-3-1 dizilimine yakın bir taktik ile oynuyorum, rakiplerim eğer 4-4-2 yada ona yakın bir dizilim ile maça çıkmışsa iki taktiği karşılaştırdığımda rakibin her iki kanat oyuncusunun önünde büyük bir boşluk olduğunu görüyorum. Dolayısıyla bu boşluğu kapatmak için rakibin her iki kanat oyuncusuna (MR ve ML) "Closing Down Always", o oyunculara baskı uygulayacak beklerimin bu iki oyuncuyu kolay kolay geçirmemeleri içinde aynı oyunculara ayrıca "Hard Tackling Always" OI komutlarını veriyorum. Maçlarda izlediğim zamanda bunun bir hayli işe yaradığını gözlemliyorum.
Rakip AMR ve AML mevkilerinde oyuncularla maça başladığında ise rakibin Sağ ve Sol açık oynayan bu iki oyuncusuna "Tight Marking Always" ve eğer her iki ayaklarınıda etkili kullanmıyorlarsa "Show Onto Weaker Foot" OI komutlarının yanı sıra bek oyuncularımla adam markajı veriyorum.
Rakip AMC mevkiinde bir oyuncu oynattığında ise DMC oyuncum olmadığı için aynı şekilde "Tight Marking Always" OI komutunun yanısıra MC oyuncularımdan birine o oyuncuya adam markajı yapması görevini veriyorum.
Bunların yanı sıra diğer yazdıklarımla paralel olarak rakibin teknik, fiziksel, hız gibi özellikleri zayıf oyuncularına karşıda gerekli OI komutlarını veriyorum.
Çok önemli not: Rakibinizin taktiğini maç içerisinde sürekli olarak gözlemlemeniz ve yaptığı her türlü değişiklikte hemen gerekli hamleleri yapmanız çok önemli. Bu daha çok rakip oyuncular maç içerisinde kendi aralarında mevki değişiklikleri yaptığı zaman dikkat edilmesi gereken bir şey.
Bir örnekle, geçen gün FB'ye karşı yaptığım maçta rakip takım teknik direktörü Aragones maç içerisinde o kadar çok taktiksel değişiklik yaptı ki her hamlesine karşı benim yeniden düzelemek zorunda kaldığım OI ayarları ile maç tam bir satranç maçına döndü. Sahaya 4-4-2 Diamond (Orta boş, MR, ML, DMC, AMC şeklinde) dizilimi ile çıkardı. Ben MR, ML, AMC ve iki forvetlerine karşı OI ayarlamalarımı yaptım. Daha sonra taktiksel değişikliğe gitti 4-1-2-2-1 (oyunda standart taktiklerde 4-3-3 Standart dizilimi) düzenine geçti, Alex'i orta alana çekti. Daha sonra Alex'i sol açığa aldı, orta alana Emre'yi sürdü. Ve ben her defasında özellikle rakibin en etkili silahı Alex'e karşı yeniden OI ayarlamaları yapmak durumunda kaldım. Ama açıkçası ilk kez bir maçtan bu kadar keyif aldım, gerçekten beni bir anda oyun atmosferinden çıkarıp gerçek bir maçta takımımı yönetiyormuş havasına soktu.
Son Söz: Umarım bu yazımda bu konuyla ilgili sıkıntı çeken arkadaşlarıma yardımcı olabilmişimdir.