Aşağıda okuyacağınız yazıyı LeBron James'in Miami'yle anlaşmasından hemen sonra, 11 Temmuz 2010 tarihinde kaleme almıştım. Sanırım artık üzerinde daha sağlıklı bir değerlendirme yapılabilir. İşte sıcağı sıcağına yazdığım o makale:


KRALLIKTAN DEMOKRASİYE Mİ GEÇİLİYOR? BU YENİ BİR VOLTRAN MI?

Aslında bu güzel hafta sonu sahilde şezlonga uzanıp buz gibi gazozumu yudumlayarak serinlemek yerine, evde bilgisayarın başına hapsolup kelimelerle boğuşmak pek akıl kârı değil... Ama bir kere kanınıza NBA virüsü bulaşmış ve iflah olmaz bir hastalığa yakalanmışsanız, herkesin LeBron-Wade-Bosh birlikteliğini konuştuğu bu günlerde meseleye kayıtsız kalıp deniz sefası yapmanız mümkün değil...

Çocukken en sevdiğim çizgi filmlerden birisi VOLTRAN'dı. Dünyamızı korumak üzere proğramlanmış muhteşem ve dev bir robot... VOLTRAN beş aslan'dan oluşuyordu. Her aslan aynı zamanda ayrı bir savaşçıydı ve ufak tefek tehlikeler karşısında olaya bireysel olarak müdahil olurlar ve kendi başlarına çözümler üretirlerdi. Ama dünyamızda gözü olan kötü adamlar hiç rahat durmaz, her defasında çok özel bir ROBOT-CANAVAR üretirler ve gezegenimize saldırırlardı. Tehlikeyi haber alan aslanlar anında olay yerine gelir ve hemen karşı duruş sergiler ama daha canavarın ilk hamlesinde yere serilirlerdi. İşte tam bu noktada hemen VOLTRAN'ı oluşturma kararı verilir, aslanlar bir araya gelirdi. Beş ayrı renkte aslan, önce gövde, kol ve bacakları oluşturur, en son -sanırım- siyah aslan kafayı biçimlendirirdi. VOLTRAN oluştuktan sonra gerisi kolaydı; beş aslanın ayrı ayrı cephelerden saldırarak elde edemediğini belli bir rol dağılımı içinde tek başına VOLTRAN yerine getirir ve birçok özel silahıyla o ROBOT-CANAVARI yok ederdi. VOLTRAN'ın silahları bitecek gibi değildi; ama hiç birisi işe yaramazsa en sonunda en durdurulamaz silahı sahne alırdı: IŞIN KILICI... Eğer VOLTRAN bir kere ışın kılıcını çıkardıysa düşmanlara şimdiden geçmiş olsun; paramparça olurlardı.

Ne tuhaftır ki, basketbolda tıpkı VOLTRAN gibi beş oyuncuyla oynanıyor. Ve doğru zamanda, doğru biçimde, doğru aslanlar bir araya gelir; kafa, gövde ve başı sorunsuz biçimde oluşturabilirse basketbol evreninin en güçlü silahını meydana getirmeleri kaçınılmaz oluyor. Kendi başına dahi süper güce sahip olan aslanların birlikteliği ile basketbol arasında bir paralellik kurmaya ne dersiniz?

LeBron James'in Miami'yi tercih etmesi açıkçası birçok kişi gibi beni de ters köşeye yatırdı. İlk defa NBA tarihinde böyle bir durum olduğunu iddia ediyorum. Evet, daha önce de NBA tarihinde süper üçlüler gördük, duyduk, okuduk ve izledik. Ama böylesi ilk defa karşımıza çıkıyor. Bu kadar genç yaşta ve bütün gözlerin üzerinde olduğu, el üstünde tutulan ve hangi takıma gitse oranın patronu olacağı muhakkak üç flash yıldızın böyle ani bir kararla bir arada buluştuğuna kimse şahit olmadı. "Bu kadar genç yaşta" ifadesini özellikle vurguluyorum.

Dilerseniz NBA tarihinin belli başlı süper üçlülerine bir göz atalım. Buna VOLTRAN hikayeleri de diyebilirsiniz. Benim aklıma süper üçlü deyince ilk önce Lary Bird-Kevin McHale ve Robert Parish'ten oluşan efsane Celtics üçlüsü geliyor. Daha sonra ve hemen aynı dönemde Magic Johnson- Kareem AbdülJabbar ve James Worthy üçlüsü... Bunun yanında unutulmaz ikililer de var; Jordan-Pippen veya Stockton-Malone, en son olarak 2000'lerin başında üç yıl NBA'i sürklase eden Shaquillie O'Neal-Kobe Bryant ikilileri... Buraya aldığım isimlerin her biri ŞÖHRETLER MÜZESİNE seçilmiş ve yine her biri 1996 yılında NBA otoriteleri tarafından GELMİŞ GEÇMİŞ EN İYİ 50 OYUNCU listesine girmiş efsanelerdir. (Shaq-Kobe ikilisi de kariyerleri sona erdiğinde emin olun ki, bu müzenin en güzide köşelerinden birisini kapacaktır.) Bazılarına ikili, bazılarına üçlü derken bunu kriter aldım; yoksa her bir üçlü veya ikilinin yanında all-star seviyesine ve onuruna erişmiş başka önemli oyuncular da vardı. Dedim ya; VOLTRAN'ın esas unsurlarını inceliyorum.

Ama bu bahsettiğim üçlü veya ikililerin birlikteliğini şu günlerde basketbol denildiğinde ilk akla gelen hadiseye, yani LeBron-Wade-Bosh birlikteliğine benzetirsek mantık hatası yaparız. Lary Bird 1979-80 sezonunda NBA'e adım attıp "yılın çaylağı" ödülünü "ezeli" rakibi Magic Johnson'ın elinden aldığı sezon ortalıkta ne Robert Parish vardı; ne Kevin McHale... Robert Parish 80 yazında bir takasla Celtics kadrosuna dahil olduğunda kimse onun bir efsane olacağını düşünmüyordu. Warriors'ta geçirdiği dört sezon boyunca bir görev adamı olmanın ötesinde öne çıkmayı başaramamıştı. Her ne kadar 17 sayı ve 10 üzeri ribaunt ortalamalarına ulaşmayı başarmış olsa dahi bir defa bile all-star seçilmemişti. Lary Bird'ün yanına geldikten sonra onun en büyük yardımcılarından birisi olmakla kalmadı, tam dokuz defa all-star seçildi, en iyi elli oyuncu listesine girdi ve bileğinin hakkıyla şöhretler müzesinde yerini aldı. Kısacası, Lary Bird'ün yanına bir süper yıldız olarak gelmedi.

Robert Parish Celtics kadrosuna takasla dahil olduğu yaz, yeşil-beyazlı ekibe bir başka isim de NBA draftından geliyordu: Kevin McHale... Evet; ne Kevin McHale ne de Robert Parish Lary Bird'ün yanına geldiklerinde süper yıldız değildi. Birisi görev adamı, diğeri ise gelecek vadeden ve Cedric Maxvel'in yedeği olarak düşünülen bir çaylaktı. Kendisine ne görev verilirse onu yapacaklar, bir ego çatışması sözkonusu olmayacaktı. Nitekim Kevin McHale daha kariyerinin ilk yıllarında adını süper yıldızlar arasına yazdırmış ama bu bile onun kenardan gelen bir yedek olmasına mani olamamıştır. Kevin McHale daha 3. yılında all-star seçilmiş olmasına rağmen kariyerinin ilk dört sezonunda TOPLAM 57 maçta ilk beş çıkabilmiş, 5. sezonunda ise sadece 31 maç ilk beşte yer bulabilmiştir. Bu süre zarfında ligin en önemli power-forveti sıfatını kazanmış olmasına, iki defa en iyi 6.Adam ödülü almasına ve Celtics'le iki şampiyonluk yüzüğü kazanmasına rağmen yedekliği sorun etmemiştir. Çünkü bu VOLTRAN montaj değildi; tamamen orjinal fabrika çıkışlıydı, başlangıçta verilen rol neyse o şekilde biçime giriyordu. Muhtemelen bir süper yıldız sıfatıyla Celtics kadrosuna gelse 6.Adamlığı kabullenmesi mümkün olmazdı. Tabii aynı Celtics kadrosunda yer alan diğer aslanları da göz ardı etmemek lazım. Mesela McHale'in önünde ilk beş çıkan Cedric Maxvel 1982 finallerinin MVP'sidir. Yedeği McHale ne desin? (Maxvel dışında MVP ödülü almasına rağmen bir defa bile all-star seçilmeyen başka bir isim var mıdır; bilmiyorum.) Keza birkaç yıl önce hayata veda eden ve geçen yıl şöhretler müzesine seçilen Dennis Johnson'da bu takımın gardıdır. O Dennis Johnson ki, ESPN anketinde tüm zamanların en iyi 10 oyun kurucusundan birisi sayılmasına rağmen süper üçlü denilince akla gelmez ve takımın dördüncü yıldızıdır. Hem tüm zamanların en iyi 10 point gardından birisi ol; hemde takımın ilk üç yıldızından birisi olmayı başarama... VOLTRAN olmak böyle parçalara sahip olmakla mümkün... Aynı şekilde Cedric Maxvel ilk beş başlamasına rağmen kenardan gelen Mchale daha fazla süre alıyor ve takımın 2. yıldızı kabul ediliyordu. Yani yedeği yıldız muamelesi görürken kendisi rol oyuncusu hüviyetindeydi; yedeği all-star seçilirken kendisi yakın yanından geçemiyordu. Nitekim 85-86 sezonundan itibaren Kevin McHale ilk beşe yerleşti. Kariyerinin 6. sezonunda ve bir süperyıldız olduktan sonra yerleşilen ilk beş... Bugün hiçbir yıldız bunu kabullenmez.

O günleri anlatan Lary Bird bir konuşmasında -mealen- şöyle der: "Başarımızda en büyük pay Robert Parish'e aitti. Çünkü o hiçbir zaman top istemedi. Başka bir takımda çok daha büyük istatistiklerle oynama şansı varken, o süper üçlünün bir parçası olmayı seçti. Yeri gelir ve sıradan bir çaylak kadar az top kullanmaya katlanır, çember altında ekmeğini taştan çıkarırdı."

Bir başka süper üçlü Kareem AbdülJabbar-Magic Johnson ve James Worth'de aynı olmasa da benzer hikayeye sahiptir. Kareem bir NBA efsanesi iken 1979 yılında Michigan State'in pozisyonuna nisbet insan azmanı fiziğine sahip "şampiyon" gardı Magic Johnson takıma katılır. Magic henüz sadece gelecek vadeden bir çaylaktır. Magic o sezonun finallerinde Kareem'in sakatlığını fırsat bilir ve Sixers ile oynanan serinin 6. maçına tüm zamanların en özel final performanslarından birisini sergileyerek damga vurur ve finallerin MVP'si seçilir. Magic-Kareem birlikteliğinden üç sene sonra da (1982 yazında) takıma bir başka çaylak katılır: North Coralina'nın şampiyonluğunda başrolü oynayan James Worthy... Yani Worthy’de takıma bir süperyıldız sıfatıyla değil, gelecek vadeden bir çaylak olarak ve kendisine verilecek her rolü kabule hazır bir görev adamı duruşuyla katılır. Zaten ilk sezonunda sadece bir maçta ilk beş başladığını görüyoruz. Demek ki, bu VOLTRAN’da montaj değil ve fabrika çıkışından orijinal uyumlu… Süper yıldız olarak bir araya gelmiyorlar; bir tane süper yıldızın yanına gelen diğer iki parça onun yanında süper yıldız olmayı başarıyor. Yani bir arada oynadıkça süper yıldıza dönüşüyorlar.

-----------------------------------------------------------------------------
(devam edecek)