FM 2008 Taktikleri Yaparken Nelere Dikkat Etmeliyiz?


Merhaba arkadaşlar; bu yazımızda FM 2008 taktiklerini yaparken size dikkat etmeniz gereken püf noktaları belirteceğim. Umarım size yardımcı olabilirim.

Öncelikle belirtmeliyim ki FM 2008 oyunu 8.0.0 sürümünde closing down (alan daraltma) ile alakalı bir problem vardı. SI forumlarında bu hatalardan herkes bahsedince SI buna bir çözüm getirmek için bir yama çalışmalarına başladı. Kısa süre evvel bu çalışmalarla birlikte 8.0.1 beta sürümünü yayınladılar. Yeni sürümde de maç motorunda bir iki hata var gözüme çarpan. Örneğin oyuncular rakip atakları uzaklaştırırken topu çok uzağa atamıyorlar. Ve böylece bir taraf atak yaparsa o atak sürüp gidiyor. Tabii ki bu önceki sürümdeki alan daraltma probleminden daha ufak bir problem ancak SI büyük ihtimalle 8.0.1’in son sürümünü çıkardığında sorunlar büyük ihtimalle ortadan kalkacak.

8.0.1’de test ettiğim kadarı ile taktik oluşturmada size yardımcı olmaya çalışacağım. Soru cevap halinde devam edelim.

Soru: Defans kurgumu nasıl oluşturmalıyım?

Cevap: Nasıl bir oyun sergilediğinize, nasıl bir kalitede olduğunuza, taktiksel kurgunuza bağlı. Bunları olabildiğince listeleyelim.

a) Pace, acceleration, anticipation ve positioning özellikleri iyi olan defans oyuncularına sahipseniz defans çizginizi önde kurabilirsiniz. Defansı önde kuruyorsanız atak oynayan bir takım olmalısınız ve orta sahanız mutlaka iyi alan daraltmalı. Defansı önde kuran bir takımın sahada ön liberoya ihtiyacı yoktur. Ayrıca orta sahanız sık sık top kaybeden bir orta saha olmamalıdır.
b) Orta ve alt düzeyde takımlar defans çizgilerini mutlaka ya geride ya da ortada bulundurmalılardır. Defans çizgisini ileride bulundurursanız çok fazla kontra atak yersiniz ve karşı takım size hızlı oyuncularla tehlikeler yaratabilir. Defansınız eğer skoru koruma durumunda iseniz geride kurulmalı, eğer öne geçmek istiyorsanız orta sahada olmalı, fakat çok çok geride bulunmamalı, çünkü orta saha – defans arasındaki bağantı kopabilir. Defans oyuncularınız mutlaka sıkı markaj yapmalı ve alan daraltma yapmamalıdır, pozisyonlarını kaybetmemelidir. Ayrıca oyunu geniş alana yaymamanız gerekir. Width (Genişlik) az olmalı.

Bunlara ek olarak, defans oyunclarınızın alan daraltma yaptıklarında pozisyonlarını kaybedeceklerini unutmayın.

Soru: Orta sahamın çok pres yapması her zaman olumlu olur mu?

Cevap: Elbette hayır. Orta sahanız pres yapıp rakibin üzerine gitse de rakip oyuncular topu ayaklarında iyi saklayabiliyorlarsa topu mutlaka ileri taşımayı başaracaklardır. Pres yapan oyuncunuzun normal pozisyonunu boşalttığını da unutmayın. Yani bir oyuncu pres yapıyorsa arkasında mutlaka kaçan rakibi karşılayabilecek bir oyuncunuz bulunmalıdır. Bunu nasıl yapabilirim derseniz size bir iki tavsiye verebilirim:

a) Defans çizgisini önde tutmak: Orta sahanız topa bastığında alan daraltma başarısız olursa rakip de baskı yediğinden dolayı yanlış paslar verebilir. Önde bir defans bu pasları kesip topu kazanmanızı sağlayacaktır. Ancak yukarıda bahsettiğim gibi önde defansın pek çok handikapı bulunmaktadır. Eğer iyi bir takım iseniz bu opsiyonu kullanın.
b) Defans ile orta saha çizgisi arasına oyuncu veya oyuncular yerleştirmek: Oyunda ön libero yani DM diye tabir ettiğimiz oyuncuları kullanırsanız pres yapan bir orta saha arkasında topları kazanabilecek bir oyuncunuz olur, ayrıca bu oyuncu orta saha oyuncularınızı boşalttığı pozisyonları doldurabilecek bir oyuncudur. Örneğin ben oluşturduğum taktikte çift MC ve tek DM kullanıyorum. MC oyuncuları alan daraltma yapıp pozisyonlarını kaybettiklerinde gerideki DM oyuncusu gelen topları karşılayabiliyor, ayrıca boşalan pozisyonları doldurabiliyor.

Soru: Kanatlarım çok top alamıyor. Ne yapmalıyım?

Cevap: Kanatlarınızın top alamamasının çeşitli sebepleri olabilir. Bunları sıralayalım:

a) Oyunu geniş alana yayıyorsunuzdur ve passing (pas odağı) down both flanks (iki kanada birden) değildir.

b) Kanatlar gereğinden fazla ofansiftir ve her pozisyonda ileri çıktığından dolayı rakip defansın arasında kaybolmuştur.

c) Kanatlarınızı AMR ve AML pozisyonunda oynuyordur, bu sebepten dolayı forvet gibidir.

Sonuç olarak ne yapmak gerekir? Kanatlarınız MR ve ML olarak oynuyorsa onları ya ofansif yapın, ya da AMR ve AML pozisyonlarına kadar ok çıkartın. Hem ofansif yapıp hem de AMR ve AML’ye kadar ok çıkartırsanız kanatlarınız rakip defansa kadar gömülür ve top alamaz. Benim tavsiyem MR ve ML kullanıyorsanız onların mentality’leri (anlayış) normal olsun (20 üzerinden 10–12 arası), aynı zamanda AMR ve AML’ye kadar ok çıksın ve forward runs (ileri çıkışlar) mixed (normal) olsun. Eğer adamlarınız AMR ve AML olarak oynuyorlarsa onları forvet olarak kullanmak istiyorsanız FR ve FL pozisyonlarına kadar ok çıkartın ve olabildiğince ofansif yapın. Ayrıca tek forvet kullanın. Eğer bu oyuncularınızın daha çok top almasını istiyorsanız onların ileri çıkışlarını normal yapın, ayrıca anlayışları da aşırı ofansif olmasın.

Soru: Bu oyunda hangi dizilişi daha sık olarak kullanacaksınız?

Cevap: Ben savunmamın garanti altında olmasını, ayrıca orta sahamın topa iyi basmasını isterim. Orta saham pres yaptığında arkasında garantör olarak bir DM oyuncun mutlaka bulunmalı. Ayrıca kanatların boş kalmaması için defansif çizgim geride durmalı. 4’lü defans dizilişlerinden vazgeçmeyeceğim için 4 defans kullanıyorum. Önlerinde orta sahanın garantörü bir DM, önlerinde hem pres yapan hem de atağa katılan iki MC, kanatlardan yapılacak ataklarda etkili olmak için bir AMR ve AML, topu ayağında saklayıp gerektiğinde kilit goller atabilecek bir FC. Yani 4–3-3’ün değişik bir versiyonu olan 4-1-2-2-1 versiyonunu kullanacağım.

Soru: Neden 4–4–2 kullanmaktan vazgeçiyorsunuz?

Cevap: 4-4-2’de alan daraltma yapan bir orta sahaya sahipseniz arkasında mutlaka defans çizginiz önde olmalı, bu da gelebilecek kontra ataklara ve defans arkasına atılacak toplara gün doğuruyor FM 2008’de. Bu yüzden çok çok iyi bir takıma sahip olmadıkça bu dizilişe dönmem.

Soru: Kendi kullandığınız dizilişte kim ne kadar alan daraltma yapmalı?

Cevap: 4-1-2-2-1 olarak hatırlatayım dizilişimi. AMR ve AML kullandığımdan dolayı DR ve DL top yarı alanıma geldiğinden itibaren alan daraltmaya başlamalı. Bunların closing down (alan daraltma) mixed olacak, yani 20 üzerinden 10-11 iyidir. DC oyuncularım pres yapmamalı, çünkü pozisyonlarını boşalttıklarında arkalarında bir libero yok açıklarını kapatabilecek. Bu sebepten ötürü onlara az closing down veriyoruz (20 üzerinden 3-4), fakat pres yaptıklarında mutlaka topu kapmak zorunda olduklarından dolayı hard tackling veriyoruz, ancak tackling özellikleri kötü ise normal tackling (top kapma) da yapabilirler.

Defansı bitirdik. Sıra geldi orta sahaya. Dediğim gibi DM oyuncusu öndeki iki MC oyuncusunun garantörü olacak. Bu sebepten ötürü çok fazla alan daraltma yapmayacak. Top kendi zonuna geldiğinde alan daraltmaya başlaması gerekir. Bu sebepten ötürü ona 20 üzerinden 8-10 vermek yeterli olur. Önündeki iki MC oyuncusu öncelikle dayanıklılık açısından iyi oyuncular olmalı. Bu iki oyuncu tam saha baskı uygulayacak, devamlı rakibin üzerine gidecek ve topu kapmak için uğraşacak, rakibi sıkıştıracak. Bu yüzden onları çok fazla alan daraltma yapmalılar. 20 üzerinden 18-20 arası bir değer verilmeli. AMR ve AML oyuncuları güçlerini hücuma da saklamalılar, bu sebepten ötürü 20 üzerinden duruma göre 14-16 arası bir closing down vermek yeterli olacaktır. Forvet oyuncunuz da rakip defansa arada sırada baskı yapmalı. Onun alan daraltması da 20 üzerinden 14-16 arası olmalı.

Dediğim gibi, kilit nokta alan daraltma yapacak oyuncunuzun arkasında, onun boşalttığı pozisyonu doldurabilecek oyuncunuzun bulunması. Closing down ayarlarken mutlaka buna dikkat edin.

Soru: Takımımda kimler sıkı markaj yapmalı?

Cevap: Kullandığınız dizilişe bağlı. Örneğin kendi dizilişimde iki MC oyuncusu pres yapacağından dolayı pozisyonları boşalacak, boşalan pozisyonlara koşan oyuncuyu sıkı kontrol etmek gerekecek. Bu sebepten ötürü DM oyuncum mutlaka sıkı markaj yapar. Ayrıca defans oyuncularımda doğacak bir tehlikede kaçabilecek oyuncuları tutabilmek için sıkı markaj yapmalı mutlaka. Bundan başka, pres yapan adamlarınız sıkı markaj yapmamalı. Bu sebepten ötürü benim takımımda 5 oyuncu sıkı markaj yapar.

Soru: Topa sahip olup oyunu domine etmek istiyorum. Ne yapmalıyım?

Cevap: Milan’ı düşünün. Ancelotti’nin önderliğindeki Milan devamlı oyunu domine eden ve rakibi topla oynama olarak ezebilen bir takımdır. Milan’ın gerçek hayatta yaptığını biz de oyunda yapacağız. Yani temposu yavaş ve kısa paslarla rakip alana yöneleceğiz. Ve oyuncularımız yardımlaşmanın üst düzey olması için birbirlerine yakın olacak. Kalecimiz de topu defansa aktarakcak. Yani ne yapıyor muşuz?

a) Paslar kısa olacak (20 üzerinden 4-6)

b) Tempo yavaş olacak (20 üzerinden 5-8)

c) Kaleciniz topu defansınıza verecek (Distribution: Defender Collect, Dağıtım: Savunmaya Ver)

Soru: İyi, güzel, oyuncularım pres yapıyor, ama maç sonunda kondisyonlar berbat oluyor. Bunun sebebi nedir?

Cevap: Oyuncularınız tam saha pres yapıyorlarsa yorulacaklardır. Ayrıca bekleriniz hücuma sık çıkıyorlarsa yorulacaklardır. Ancak kondisyonların çok düşmesinin sebebi oyuncularınızın güçlerini hem hücuma hem de savunmaya harcamaları da olabilir. Örneğin benim takımımda MC oyuncuların hem hücuma hem de savunmaya güç harcıyorlar. Bunun tek çözümü onların alan daraltmalarını azaltıp güçlerini hücuma harcamalarını sağlamak veya onların alan daraltmalarına ağırlık verip hücuma katkılarını azaltmaktır. Bu olmaz diyorsanız dayanıklılık özellikleri yüksek oyuncuları bulunduracaksınız, ayrıca yedekte mutlaka yerine girebilecek bir oyuncu bulunduracaksınız.

Soru: Oyunda kısa paslarla mı, uzun paslarla mı oynamalı?

Cevap: Ben kısa paslarla oynamayı tercih ediyorum çünkü FM 08 maç motorunda atılan uzun pasları almak zor oluyor ve topu genelde kaybediyorsunuz. Ayrıca target man (hedef oyuncu) belirleseniz bile FM 07 maç motorundaki gibi top alamıyor. Bu sebeple garanti oynamak, yani kısa paslarla oynamak doğru olandır diye düşünüyorum.

Soru: FM 07’de hava hâkimiyeti iyi bir target man (hedef oyuncu) kullanılarak başarılı olunabiliyordu. Yeni oyunda da bu gerçekleşebilir mi?

Cevap: FM 07’nin en büyük handikapıydı bu hava hâkimiyeti iyi hedef oyuncuları. Kafa paslarının gittiği mesafe 40-50 metreyi buluyordu. Bu sebeple, flick on (sektirme pasları) ile çok fazla pozisyonlar yakalanabiliyordu. Ayrıca target man oyuncuları eğer jumping özellikleri yüksekse girdiği hava mücadelelerinin hemen hepsini kazanırdı. FM 08’de bu sorun çözülmüş durumda. Artık iyi jumping özelliği her şey demek değil. Artık hücum adamınız hava toplarından galip gelmek istiyorsa anticiptaion, bravery, off the ball, balance ve strength gibi özellikleri iyi olmak zorunda. Ayrıca FM 08’de forvetler atılan her topa gidemiyor. Yani target man kullanmak riskli, top kaybına yatkın bir takım olmaktan korkuyorsanız kesinlikle target man kullanmayın.

Soru: Playmaker (Oyun kurucu) kullanmalı mıyız?

Cevap: Ben playmaker’ı sadece hücum oyuncularınız, yani atağı yaratacak oyuncularınız genel olarak vasatsa ve oyun kuracak oyuncunuz kalite açısından onların çok üstünde ise kullanmanızı öneririm. Playmaker oyuncunuzun creativity özelliği mutlaka yüksek olmalı. Eğer diğer orta saha oyuncularınızda kaliteliyse playmaker kullanmak takımınızın hücum varyasyonlarını tek düze yapar. Bu sebepten ötürü ben asla oyun kurucu kullanmam. Ancak örneğin; Eskişehirspor’u çalıştırıyorsanız Sergen Yalçın’ı oyun kurucunuz yapın elbette.

Soru: Kendi ligimde vasat kalitede bir takıma sahibim. Deplasmanda ligin en iyi takımlarından birine karşı mücadele edeceğim. Galip gelebilmek için ne gibi püf noktalar önerirsiniz?

Cevap: Rakibiniz favori ise mutlaka saldıracaktır. Bu saldırıları engellemek için defansif çizginizi mutlaka geride tutun ve defans oyuncularınız sadece savunmayı düşünsün. Orta sahanız rakibin oyun kurmasını engellemek için baskılı oynamalı ve mutlaka kontra atak yapmalı. Rakibin en iyi oyuncusuna yakın markaj uygulatın, ancak bu kilit oyuncu sayısı birden fazlaysa özel markaj yaptırmamalısınız. Oyunu dar alanda oynayın ki mümkün bir top kaybında gafil avlanmayın. Ve çift forvetle çıkma gibi bir galeyana düşmeyin, mutlaka tek forvet çıkın sahaya. Orta sahanızı kalabalık tutmaya da özen gösterin. Bunun dışında da dua edin

Soru: Forvetimde hızlı oyunculara sahibim. Hızlarını rakibime karşı kullanmak istiyorum. Nasıl etkili olabilirim?

Cevap: Öncelikle sezon başında saha boyutlarını ayarlarken uzun bir saha seçmeyi unutmayın. Sonrasında taktiklerinizde target man supply (atak oyuncuya pas) kısmında run onto ball (koşu yoluna) kısmını seçeceksiniz. Ayrıca kontra atak yaparsanız hızlı atak oyuncularınızdan yararlanabilirsiniz.

Soru: Pitch dimensions (saha boyutları) ayarlarken nelere dikkat etmeliyim?

Cevap: Pitch dimension tamamen taktiğinize bağlı olarak seçilmelidir. Oyunu geniş alana yayan bir takımsanız genişlik (width) fazla olmalı. Ancak oyunu dar alanda oynayan bir ekipseniz mutlaka width az olmalıdır. Bununla beraber eğer kontra atak oynayan bir ekibe sahipseniz ve forvet adamlarınız hızlı ise mutlaka sahanızın uzunluğu (length) fazla olmalı. Buna karşın, yavaş defans oyuncularına sahipseniz, ayrıca forvet adamlarınız dayanıklı ve hızlı değilse mutlaka kısa (short) bir saha kullanmalısınız. Ben mesela kendi taktiğime uygun olması için dar ve boyu ortalama olan bir stad seçtim.


Tüm hakkı bana aittir


İlhan Aydoğan

Turkish Football Manager Team Chief

FM Tactician