8.BÖLÜM:
Maç İstatistiklerinin Taktiksel Yorumlaması
Bir maçı hiç izlemeseniz bile maç istatistiklerinden o maçın nasıl geçtiğini, kimin daha üstün olduğunu anlayabilirsiniz. Bunun dışında bizim için asıl önemli olan bu istatistikler ışığında kendi takımımızla ilgili önemli ipuçları çıkarabilmemizdir. Bu yazıda değineceğimiz konu maç istatistiklerini doğru yorumlamak ve gerekli notları çıkartmak. Çünkü bu istatistikler taktiğinizin nasıl işlediği konusunda en önemli ve en fikir verici kaynaktır.
Öncelikle her bir istatistik bilgisinin ne anlama geldiğini ele alalım:
Shots (şutlar): Kaleye çekilen toplam şut sayısını ifade eder. Bir anlamda takımınızın gol girişimi sayısıdır, ancak yüksek sayıda olması çok gol pozisyonuna girdiğiniz anlamına gelmez. Mesela 20 şut çekmisinizdir ancak bunların büyük çoğunluğu uzaktan etkisiz şutlardır, o zaman 50 şutta çekmiş olsanız pek bir anlamı olmaz.
On Target (hedefi bulan): Kaleyi bulan şut sayısını ifade eder ve asıl önemli olan şut istatistiğidir. Bu rakam ne kadar yüksekse gol bulma şansınız aynı şekilde daha yüksek olur. Düz bir mantıkla; gol bulmak için ilk önce şut çekeceksiniz, ikinci olarakta şutlarınız kaleyi bulacak. Bu istatistik aynı zamanda ne kadar etkili savunma yaptığınızı da (rakibin kalenizi bulan şutları) gösteren bilgilerden biridir. Yani rakibin kalenizi bulan şut sayısını düşük tutabilmişseniz savunmanız başarılı bir maç çıkartmış demektir. Tabi tersi durumda rakibe çok pozisyon vermişsiniz anlamına gelir.
Off Target (hedefi bulmayan): Kaleyi bulmayan, bir başka deyişle auta giden şut sayısını ifade eder. Bu rakam çok yüksekse atak sisteminizi gözden geçirmenizde fayda var. Örneğin uzaktan şutlarınız kaleyi bulmuyorsa oyuncularınızın uzaktan şut çekmemesini, son vuruşları ceza alanı içerisinden yapmalarını sağlamanız gerekir. Kaleyi bulmayan şut sayınız yüksek ancak uzaktan şut sayınız azsa yani diğer bir deyişle kaleyi bulmayan şutlarınız ceza alanı içerisindense o zaman bu şutları çeken oyuncularınız (takımınızın istatistiklerinden hangi oyuncular olduklarını tespit edebilirsiniz) bazı açılardan eksik demektir. Ya bitiricilikleri, ya teknikleri yada soğukkanlılıkları düşük olabilir… formsuz yada moralsiz olabilirler… Dolayısıyla bu oyuncu(ların) yerine başka oyuncuları tercih etmek denenebilir.
Blocked Shots (engellenen şutlar): Rakip savunmanın bloke ettiği şut sayınızdır. Bir başka deyişle çektiğiniz kaç şutun rakip oyunculara çarpıp geri döndüğünü yada dışarı gittiğini ifade eder.
Woodwork (direk): Direkten dönen (yada direğe çarpıp dışarı giden) şut sayısını yada bir başka deyişle kaç topunuzun direkten döndüğünü ifade eder.
Clear Cut Chances (net fırsatlar): Maçın skorundan bağımsız olarak aslında hangi takımın galibiyete daha yakın olduğunu gösteren en önemli istatistiktir. Yakalanan net gol şansı sayısını, daha doğrusu kaleciyle karşı karşıya kalınan pozisyon sayısını ifade eder. Bu sayı yüksek olduğu sürece iyi hücum yapıyorsunuz demektir. Tabi aynı şey rakip içinde geçerli ve eğer onların bu istatistiği yüksekse rakibe fazla sayıda net gol şansı vermişsiniz demektir. Dolayısıyla savunma hattınızı nerde kuracağınızı, sahaya yayılım genişliğinizi ve oyuncularınızın defansif komutlarını gözden geçirmeniz, ayrıca opponent instructions yani rakip takım komutlarından gerekli müdahaleleri yapmanız gerekmektedir. Bu konuya rehberin ilerleyen bölümlerinde detaylı olarak değineceğiz.
Long Shots (uzaktan şutlar): Ceza sahası dışından rakip kaleye çekilen şut sayısını ifade eder. Bu rakam yüksekse ancak kaleyi bulan şut sayınız düşükse oyuncularınızın daha az uzaktan şut çekmesini sağlamanız yararınızadır. Oyuncuların uzaktan şut komutlarını en düşüğe getirmenize rağmen istediğiniz sonucu alamıyorsanız (hala sık sık uzaktan şut çekiyorlarsa) maç içerisinde “work ball into box” kenar komutunu deneyebilirsiniz. Yada ataklarınızı kanatlara yönlendirebilirsiniz.
Possession (pozisyon): Topa sahip olma oranını belirtir. Tabi bu tamamen oyun sisteminize, kadro kalitenize ve rakibin gücüne bağlı birşeydir. Taktiksel sisteminizi doğru yapılandıramamışsanız ve sahadaki oyuncularınız iyi pas yapmak için yeterli düzeyde değilse ne kadar uğraşırsanız uğraşın topa rakipten daha fazla sahip olma şansınız pek yüksek olmaz. Aynı şekilde Barcelona, Arsenal gibi topu iyi dolaştıran rakiplere karşı da topa daha fazla sahip olma şansınız daha düşük olacaktır. Ancak bu istatistiğin yüksek yada düşük olması herzaman hangi takımın daha iyi oynadığını veya kazanmaya daha yakın olduğunu ifade etmez. Bazen topa sadece %35-40 oranında sahip olsanızda rakibinizden daha fazla ve çok daha etkili gol pozisyonlarına girip maçı kazanabilirsiniz. Yeterli kalitede oyuncularla, direkt toplarla, rakip kaleye hızlı bir şekilde giderek topa daha az sahip olmanıza karşın rakibe üstünlük kurabilirsiniz.
Corners (kornerler): Kazanılan/kullanılan köşe vuruşu sayısıdır.
Free Kicks (serbest vuruşlar): Kazanılan serbest vuruş sayısıdır. Rakibin bu istatistiğini düşük tutmanız duran toplardan gol yeme ihtimalinizi azaltmanız için önemlidir. Tabi ki buda top kapma ayarınızı “sert” yapmamanız gerektiği anlamına geliyor. Özellikle deplasman maçlarında hakemler ev sahibi lehine daha kolay düdük çaldığı için top kapma komutunu özelliklede defans ve orta saha oyuncularınız için düşük tutmanızı tavsiye ederim.
Throw-Ins (taç atışları): Kazanılan/kullanılan taç atışı sayısıdır.
Fouls (fauller): Yapılan faul sayısıdır. Bir takımın ne kadar sert oynadığını (aynı zamanda hakemin kolay faul çalıp çalmadığını) ifade eder.
Offsides (ofsaytlar): Düşülen ofsayt sayısıdır. Çok yüksekse forvetlerinizin komutlarını (mentalite, ileri koşular) yeniden düzenlemeniz faydalı olur. Yada forvetlerinize ofsayt tuzağına düşmeme özel antrenmanı vermek bir başka çözümdür (player interaction’dan/oyuncu etkileşiminden). Forvetleri besleyen orta saha oyuncularınızın “Decisions/kararlar” özelliği yüksek olması da düşülen ofsayt sayısını azaltmak adına önemli bir faktördür (pas zamanlamasını ve pası atacakları oyuncu tercihini daha iyi yapacakları için).
Passes Completed (tamamlanmış paslar): Maçta oynayan tüm oyuncularınızın toplam pas denemelerinin yüzde kaçının başarılı olduğunu ifade eder. Önemli bir istatistiktir. Kısa paslarla oynuyorsanız daha yüksek, direkt paslarla oynuyorsanız daha düşük olur (olması gerekir). %80 civarı pas yüzdesiyle oynayan bir takım çok iyi pas yapıyor demektir. Rakibin bu istatistiğinin yüksek yada düşük olması tüm saha boyunca ne kadar etkili savunma yaptığınız hakkında size fikir verebilecek bir istatistiktir.
Crosses Completed (tamamlanmış ortalar): Maçta oynayan tüm oyuncularınızın yaptığı toplam ortalardan yüzde kaçının takım arkadaşlarıyla buluştuğunu ifade eder. Bu istatistik birazda takımınızın toplam orta sayısına bağlı olarak genelde düşük düzeyde olur. İyi orta yapan kanat oyuncuları ve hava toplarında etkili bir forvet bu istatistiğinizi yükseltebilir.
Tackles Won (kazanılan top kapmalar): Maçta oynayan tüm oyuncularınızın yaptığı toplam top kapma girişimlerinin yüzde kaçında başarılı olduklarını ifade eden istatistiktir. Bu istatistiğin sizin adınıza yüksek, rakip içinse düşük olması lehinizedir.
Headers Won (kazanılan kafa vuruşları): Maçta oynayan tüm oyuncularınızın çıktıkları toplam hava topu mücadelesinden yüzde kaçını kazandıklarını ifade eder. Takımınızda hava hakimiyeti yüksek kaç oyuncunuz olduğuyla doğru orantılı bir sonuç verecektir. Maçların çoğunda bu istatistiğiniz düşükse yerden, kısa paslara dayalı bir oyun sistemi benimsemeniz daha iyi olur.
Yellow Cards (sarı kartlar): Oyuncularınızın gördüğü toplam sarı kart sayısını ifade eder.
Red Cards (kırmızı kartlar): Oyuncularınızın gördüğü toplam kırmızı kart sayısını ifade eder.
Kilometres Run (koşulan kilometre): Maçta oynayan tüm oyuncularınızın toplam kaç kilometre koştuklarını ifade eder. Bu rakamın yüksek olması çok koşan bir takımınız olduğunu gösterir. Tabi ki bazen çok koşmaktan ziyade topu iyi koştumak daha önemli olabilir. Takımınızda stamina (kondisyon) ve work rate (çalışkanlık) özellikleri yüksek oyuncu sayınız fazlaysa oyun sisteminize ve oyuncu komutlarınıza da (pres ve ileri koşular) bağlı olarak bu istatistiğiniz daha yüksek olabilir.
Average Rating (ortalama reyting): Maçta oynayan tüm oyuncularınızın aldıkları toplam puan ortalamasıdır. 7 ve üstündeyse o maçta genel olarak birçok oyuncunuz iyi oynamış demektir. Ancak oyuncuların aldıkları puanlar maçın skoruna göre değişkenlik gösterdiğinden çokta dikkate alınacak bir istatistik değildir.