Turkiye'de 2 yil oynadiktan sonra Turk vatandasi olan (1998 yilinda) Jay Jay Okocha ornegini hatirlamiyor olman, o donemi pek hatirlamamandandir saniyorum.
O donemde oyunculari Turk vatandasi yapmak oldukca kolaydi. Federasyon, oyuncularin bu kadar kolay vatandas olmasinin onune gecmek icin Turk vatandasi olduktan sonra, Turk statusunde oynamak icin 5 yil daha beklemesi kuralini getirdi ve yabancilarin Turk statusunde oynamasi zorlasti.
Aurelio vatandas oldugu zaman bu 5 yil bekleme suresi Milli Takimda oynayabilecek oyuncular icin ortadan kaldirildiginda, Nobre aniden ve Turkiye'de sadece 2.5 yil oturduktan sonra Turk vatandasi oldu. Arkasindan Bebbe Turk vatandasi oluverdi.
Oyundaki sureyi vatandas olma suresi degil, Turk statusunde oynayabilme suresi olarak dusunmeniz en dogrusu olacaktir. Turkiye Cumhuriyeti vatandasligina gecmek icin gerekli sure vatandaslik kanununa gore belirlense de, Turkiye'de Turk statusunde oynamanin kuralini Turkiye Futbol Federasyonu belirliyor.
Okocha , Uche , Bolic ya da Baljic örneğiyle benim yazdıklarımın ne alakası var onu anlayamadım.Ayrıca bu yazdıklarının benim söylediğim hangi söze cevap olduğunu da anlayamadım.
Benim demek istediğim şuydu; konuyu başlatanın anlatım şekli ''Fenerbahçede Türk vatandaşlığına geçmek isteyen bir oyuncu olsa da Federasyon vatandaşlık süresini düşürse.'' şeklinde.Ben de bu sürenin federasyonla alakası olmadığının altını çizmek istedim.Nitekim olsa bile Fenerbahçe istedi diye Federasyon bir iltimas mı geçiyor?
Şimdi yazdıklarını tekrar okudum da zannediyorum benim dediğimi yanlış anladın.
Yazdiginizi anladim anlamasina da saniyorum benim yazdigimi biraz daha dikkatli okumaniz gerekli. Turk statusunde oynama suresi tamamen TFF'nun karari. Vatandas olduktan sonra futbolcular 5 yil daha yabanci statusunde oynadiktan sonra Turk statusune gecebiliyor. Bu kural da 1996-2000 yillari arasinda TFF tarafindan konuldu. Vatandaslik kanunu zaten bir kisinin sadece bir kac ayda bile Turk vatandasligina gecmesine izin veriyor. Didier Six orneginde oldugu gibi.
Sanırım yanılıyorsunuz, bir kişinin birkaç ayda vatandaş olma hakkı yoktur Türkiyede.Bir kişinin Türk vatandaşı olması için en az beş sene Türkiyede ikamet etmiş olması, temel seviyede Türkçe bilmesi, Türkiyede bir mesleğe sahip olması, sağlıklı olması ve bunun gibi bir takım özellik veya vasıflara sahip olması gerekir.Ancak bir takım meslek sahipleri için bakanlar kurulu kararıyla vatandaşlık hakkı bazı şartlar aranmaksızın verilebilir-ki sportif faaliyetlerde bulunan ve profosyonel olan kişiler de bundan yararlanabilir.
Velhasıl tüm bu aranan şartları barındıran bir kimse de Türkiye vatandaşlığına kesin geçebilecek bir hakka vakıf olamaz; çünkü bakanlar kurulu değerlendirmeyle -ve emin değilim ama- neden göstermeden,başvuru sahiplerinin taleplerini reddedebilir.
Şimdi federasyonla olan asıl konu ise doğumla Türk vatandaşlığı sıfatını barındırmayan kimselerin yerli statüsünde oynaması için vatandaşlığa geçiş tarihinden itibaren beş sene Türkiyede ikamet etme şartı...Sizin bahsettiğiniz de bu.Ama zannediyorum ki bu şart bahsettiğiniz tarihlerden çok daha sonra konuldu.Yani Okochalar Ucheler vatandaşlığa geçerken bu şart yoktu, sadece TC vatandaşı olması yetmişti.Tüm bunlara baktığımızda sizin yazdıklarınızla benim yazdıklarım arasında fikren hiçbir fark yok gibi geliyor bana.
Tekrar edeyim, benim ilk mesajımdaki anlatmak istediğim ama anlatamadığım ya da sizin dikkat etmediğiniz şey şudur; Türkiye Futbol Federasyonu Fenerbahçeye bir ''kıyak'' yapıyor değil.Ben konuyu başlatan arkadaşın yazımından rahatsız oldum ve kendimce cevap verdim. Olay bu kadar.96-2000 yıllarını yazmam da arkadaşın Galatasaraylı olması ve Galatasarayın o dönem uzun süre aynı yabancı futbolcuları kadrolarında barındırmış oldukları halde o oyuncuların Türk vatandaşlığına geçmemiş olmaları.
Bu arada Nobre ''Yurtdışında Türkiyenin tanıtımına katkıda bulunduğu için Türk Vatandaşlığına şart aranmadan alınmıştır.'' tarzında genelgeçerliği tartışılır bir sebeple T.C. vatandaşlığına geçti.O geçtiği sene dahi ''Vatandaşlığa geçtikten sonra 5 sene geçmesi'' şartı yoktu diye biliyorum ama yanlılıyor da olabilirim.Bakanlar kurulu kararıyla alındı tabii ki.
Herhangi bir kisiden degil, futbolculardan bahsediyoruz. Bu ikinci yazdiginiz sayesinde bir cok futbolcunun kisa surede Turk vatandasi olmasi saglanmisti. Mevcut vatandaslik kanunu da buna izin vermeye devam ediyor (bahsettiginiz yillarda da izin verdigi gibi). Bu yabanci oyuncularin kisa surede Turk statusunde oynamasini engelleyen, TFF'nun koydugu vatandas olduktan 5 yil sonra Turk statusunde oynama kurali.
Basvuru tarihinden bes yil Turkiye'de ikamet etme sarti var. Vatandas olduktan sonra degil.Şimdi federasyonla olan asıl konu ise doğumla Türk vatandaşlığı sıfatını barındırmayan kimselerin yerli statüsünde oynaması için vatandaşlığa geçiş tarihinden itibaren beş sene Türkiyede ikamet etme şartı...
Fark detaylarda. Vatandaslik kanunu bakanlar kurulu'nun kisiye ozel karar vermesine o yillarda da izin veriyordu, simdi de izin veriyor. Bunun onune TFF'nun kurali gecti. Tam animsamamakla beraber, bu kural da yanilmiyorsam ya 1999-2001 yillarinda yururluge konuldu.Sizin bahsettiğiniz de bu.Ama zannediyorum ki bu şart bahsettiğiniz tarihlerden çok daha sonra konuldu.Yani Okochalar Ucheler vatandaşlığa geçerken bu şart yoktu, sadece TC vatandaşı olması yetmişti.Tüm bunlara baktığımızda sizin yazdıklarınızla benim yazdıklarım arasında fikren hiçbir fark yok gibi geliyor bana.
Su anda FIFA'nin Milli Takim'da oynamak icin bir ulkede en azindan 5 yil ikamet etme kurali olmasa Nobre gibi kisa surede Turk statusune gecme orneklerini cogaltmaya hem mevcut vatandaslik kanunu, hem de TFF'nun kurallari musait.
Yani sadede gelmek gerekirse, orada "Anayasayla alakali" yazmaniza takildim.
İlk olarak yazdığınız ''vatandaşlık kuralı bir kişinin zaten birkaç ayda Türk vatandaşı olmasına izin veriyor'' söylemnden dolayı bir genelleme yaptığınızı düşündüm, zira bir futbolcunun vatandaşlık alması dememişsiniz.O nedenle açıklama yaptım.Bu arada sohbetimiz vesile oldu ve konuya vakıf olmak için tekrar inceleme gereği duydum, gördüm ki 2000 yılı öncesi olay çok çok farklıymış.
İnceledim ve bu başvuru yapma sonrası yerli statüsüne geçme olayının 2008 yılında kesinleştiğini gördüm.Aurelioda bile bu kural yokmuş ki T.C. vatandaşı olabilmiş hemen.
''Başvuru tarihinden sonra beş yıl ikamet etme şartı var vatandaş olduktan sonra değil'' demişsiniz ancak vatandaş olmadan başvuru yapılamıyor.Yani yine T.C. Anayasasının kapsamında bir değerlendirme yapılıyor ve bir futbolcu vatandaş olduktan sonra başvuru yapıp federasyonun onayıyla yerli statüsüne geçiyor.Olayın temeli Anayasal.Yani bir başka deyişle Federasyon diyor ki; git vatandaş ol, başvur, beş sene sonra yerli statüsüne geç.İlk topu kullalanan Bakanlık ya da (sporcular için) Bakanlar Kurulu kararı.
Yani uzun lafın kısası bir oyuncu günümüzde yerli statüsünde oynamak için şu işlemleri uygulamalı.
-Türkiyeye transfer olmak,
-Beş sene Türkiyede futbol oynamak ve ardından Bakanlar Kuruluna ya da ilgili Bakanlığa-ki bu İçişleri Bakanlığı olmalı-başvurmak ve Türk Vatandaşı olma talebini iletmek,
-Uygun görülmesi durumunda Türk vatandaşlığına kabul edildikten TFF'ye başvurmak ve yerli statüsünde oynama isteği talebinde bulunmak,
-Federasyonun işlemlerinden sonra beş sene daha beklemek,
-Ve şartsız bir şekilde yerli statüsüne geçmek.
Tüm bunlar 10 sene sürüyor.
Şimdi siteyi daha fazla hukuk forumuna sokmanın alemi yok, aynı şeylerden bahsetsek de sizin Anayasal olmadığını belirtmeniz sözkonusu ama bir insan T.C.vatandaşlığına geçmeden hiçbir şey yapamaz bu konuda.Bunun da kuralları Anayasal kurallardır.Federasyon şart yaratmasa beş senede olacak bir olay sayelerinde on seneye uzatılmış.Tek fark bu.
Bu arada ben futbolcu olsam on sene Türkiye vatandaşlığı bekleyeceğime gider Türkmenistan ya da herhangi bir Türki Cumhuriyetin vatandaşlığına başvururum.Bildiğim kadarıyla Federasyonda Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı olmak diye bir kavram yok, Türk olmak diye bir kavram var.
FIFA Kuralının yeni olmasının bir göstergesi de kural gelmeden hemen önce Hırvatistanın Zagrep takımının sağ beki Brezilya asıllı oyuncuyu ve Eduardoyu, Bosnanın Baianoyu, Azerbaycanın Ernani ve yanılmıyorsam Fabianoyu, Türkiyenin Aurelioyu ,Polonyanın adını hatırlayamadığım Legia takımının oyun kurucusu Brezilya asıllı oyuncuyu,Portekizin Decoyu vs milli takımda oynatabilmesidir.Tüm bu oyuncular 2000 yılından sonra milli oldu-yanılmıyorsam- ve hepsi 5 sene ülkede ikamet etmediler.