Ilk olarak Fenerbahce'nin finansal durumunu en gercekci sekilde ancak gelecek yaz yansitabilecegiz. Bunun nedeni de artik Fenerbahce'nin futbol takimini yoneten sirketin tamamen halka acik bir sirket olmasi. Gectigimiz yillarda, Sportif AS zaten rakamsal olarak bildigimiz sampiyonlar ligi geliri, Lig TV geliri gibi gelirleri barindiriyordu. Bize esas lazim olan reklam gelirleri, stat gelirleri gibi bilgiler ancak medyadan takip ile tahmini olarak bulunabiliyordu.Originally Posted by benbenim
Son 3 yilda, Fenerbahce'nin borclari cok artmis. Bu artisin nedeni de, medyadan takip ettigim kadariyla, borclanarak yapilan transferler. Yani son bir kac yilda Fenerbahce 15 milyon Euro'luk bir futbolcuyu aliyor ama bunu hemen o nakit parayi simdi odeyerek degil, vadelere bolerek yapiyordu. Bu vadelere bolunerek yapilan transferler de oyunda mumkun ama surekli yapildiginda bir noktadan sonra oldukca buyuk bir yuk ortaya cikartiyor. Saniyorum ki bu yil Sampiyonlar ligi'ne girmek Fenerbahce icin biraz da bu nedenle cok onemliydi. Olmayinca, kaynak yaratmak zorunda kaldilar ve degerli bir kac futbolcuyu satip, yerlerine daha az maliyetli oyuncular monte etmek durumunda kaldilar. Bunun yaninda Fenerbahce futbolculara en cok maas odeyen kulup hala. Bu da hareket kabiliyetini kisitlayan bir faktor.
Ama dedigim gibi Fenerbahce'nin finansal durumu oldukca buyuk bir sir son zamanlarda ve anladigim kadariyla genel kurul uyeleri bile finansal konularda Fenerbahce'yi degerlendirmekte zorlaniyor.
Galatasaray'a gelince. Iki yil once bir arkadas gelirlerin neden bu kadar yuksek oldugunu sormus, ben de bildigim kadariyla cevap vermeye calismistim. Son yillarda Galatasaray buyuk sponsorluk anlasmalari yapmayi basardi.
Yeni stat'in isim haklarinin TT'a satilmasi
TT ile forma sponsorlugu anlasmasi (ki bu rakam medyaya gore Fenerbahce'nin Avea ile anlasmasinin iki kati su anda)
Tribun isimlerinin Ulker, Pegasus vs.'ye satilmasi
Forma arkasi reklami (Bu reklam anlasmasi medyaya gore asagi yukari Fenerbahce ile ayni),
En son olarak de Nike ile yapilan anlasma.
Mesela forma reklami konusunda Fenerbahce, Avea'dan daha cok para verenler olmasi ihtimaline ragmen Avea ile devam etmeyi tercih etti ve 2013'e kadar uzatti sozlesmesini. Stat isim haklarini satmiyor. Adidas ile olan forma anlasmasinin baslangic tarihi daha eski olmasi nedeniyle, Nike'den daha az durumda. Bunlar Galatasaray'i one cikartan kalemler. Fenerbahce'nin oyunda da yansitilan onemli bir kalemi de taraftar karti geliri. Ama anladigim kadariyla bu son kart alma hamlesine kadar TT'den Galatasaray'a gelen bir yillik gelirin asagi yukari yarisinda kaliyordu bu taraftar kart geliri (yilda $7m olarak yansitmisiz). Simdi o gelir ne durumdadir tam olarak bilemiyorum acikcasi. Bilen varsa da ogrenmek isterim.
Galatasaray yillardir stat gelirinden 14-15 milyon TL kazanirdi. Bu kombine fiyatlarinin yukselmesi ile 17-18 milyon TL civarina cikti bildigim kadariyla ama Fenerbahce'nin 70-80 milyon TL stat geliri yaninda hic bir seydi. Ama yeni stat ile Galatasaray'da bir cok sey degisti.
Localar hem Fenerbahce stadindaki localardan daha pahali (daha buyuk kapasiteli localarin coklugu nedeniyle), hem de daha fazla loca var. Medyada dolasan rakamlara gore Galatasaray localardan 20-25 milyon dolar civarinda para kazanirken, Fenerbahce localardan 7-8 milyon dolar civarinda para kazaniyor.
VIP ve normal koltuk kombine fiyatlari da Fenerbahce'nin ustunde ve insanlar ulasim yuzunden stada gitmekten cekinse ve stat bos gorunse de, 28 bin tane kombine satilmis durumda.
Galatasaray'in da tam olarak stat gelirinin ne olacagini gelecek yaz ogrenecegiz cunku stat henuz tam bir sezon islemedi. Biraz medya varsayimlari ile gidiyoruz cunku eldeki tek bilgi bu.
FM 2011'de gelir olarak Galatasaray Fenerbahce'nin onunde degildi. Sezon basindan sonuna kadar gelirlere baktiginda, ikisi kafa kafaya geliyordu. Fakat Galatasaray'in giderleri (borclar yuzunden) daha yuksek oldugu icin transfer icin elde kalan para daha az oluyordu.
Oyundaki en yaniltici sey, ben ve bir cok arastirmacinin hoslanmadigi kulup degeri rakamiydi. Bu rakam kuluplerin kadrosundaki oyuncular, antrenman tesisi degeri, stat degeri gibi bilgileri bir sekilde toparlayip kulup degeri gibi bir rakama ceviriyordu. Ama veritabaninda bu rakami mantikli bir sekilde hesaplayacak yeterli bilgi yoktu. Mesela atrenman tesislerinin arazisinin kiralik mi yoksa kulube ait mi oldugunu belirleyemiyoruz ama oyun antrenman tesislerine kulubun sahip oldugunu varsayiyor. Eh tabii bu da kulup degerini etkiliyor.
Bunun yaninda ozellikle Ocak 2011'den sonra Galatasaray'in kulup degerinin artmasinin tek bir nedeni vardi. Yeni stadin, Turkiye'deki diger statlar gibi kiralik oldugunu belirleyemiyorduk. Oyun stadin kiralik oldugunu bilmedigi icin de yeni stadin degerini kulup degerine ekleyiveriyordu.
Bunun da pek bir onemi yoktu acikcasi cunku o kulup degeri tamamen kozmetik bir deger. Ne bir yarari var, ne de bir zarari. Umuyorum ki FM 2013'de, eger yapilirsa, bu degeri oyundan kaldirtacagiz cunku bas agrisindan baska bir yarari olmuyor.
Sonuc olarak degerlendirmedigimiz veya yanlis degerlendirmis olabilecegimiz her turlu bilgiye acigiz. Ileriye dogru baktigimizda, Galatasaray'in finansal sorunlarinin devam edecegini varsaymak da oldukca zor.
Butun bunlari yazarken, Riva arasizinin degerlendirilmesi konusunda hic yorum da yapmadim cunku bu paranin futbol'a akacagini da dusunmuyorum acikcasi. Borclarin bir kismi kapatilir ve gerisi baska bir gayrimenkule yatirilir diye tahmin ediyorum. Yani en iyi ihtimalle Galatasaray'in borclari bir miktar duser ileride ama bunun da olacagini varsaymadik oyunda.
2. Lig icin az sayida ama cok ozverili arastirmacilarimiz var. Kendi takimlarini izlerken, diger takimlarla ilgili izlenimlerini de not ediyorlar ve diger takimlari da onlar oldugu kadariyla yapmaya calisiyorlar. 2. Lig icin her zaman arastirmaci arayisindayiz.ve bir diğer husus: 2. ve 3.lig takım ve oyuncuların nasıl düzenlendiğini merak ediyorum. heralde tek tek bütün kulüplerin araştırmacısı yoktur.. maçlar izlenmeden nasıl yorum yapılıyor. affola ama ben mesela hiç Mardinspor maçını bulamadım nette.. takım hakkında sadece forumlarda okuduklarım kadar yorum yapıyorum..
ve Mardinspor örneğin; çok kötü durumda kulüp başkanı yok gibi birşey genellikle kayyum heyeti kulübü yönetiyor ve birçok oyuncusu kaçıyor zaten ama bu takım her sene ligde kalmayı başarıyor. oyunda ise; bırakın ligde kalmayı, galibiyet almayı puan bile çok zor alıyor. bunun engelleyebildiniz mi merak ediyorum.
aklıma şimdilik bunlar geliyor. cevaplarsanız sevinirim.
3. Lig ise daha da vahim durumda. Zaten oyunda olmadigi icin 3. Lig icin her yapilan tamamen ekstra olarak dusunuluyor ve zaman kalirsa el atiliyor. Transferleri yapiyoruz ve gecmislerini ekliyoruz en azindan ama oyuncu degerlendirme hic saglikli degil. Acikcasi daha TBA ve 2. Lig'de bu kadar cok arastirmaci eksigimiz oldugu surece, 3. Lig icin pek bir hamle yapmayi dusunmuyoruz, oldugu kadar dusuncesiyle bakiyoruz bu lige.
Topu topu 25 arastirmaciyiz su asamada ve 127 takim (3. Lig dahil) oldukca agir bir yuk.
Mardinspor ozelinde de acikcasi dikkat etmedim. Oyun cikana kadar genelde daha cok oynanacagini tahmin ettigimiz ust liglerde kontroller yapiyoruz cunku acikcasi zaman ancak buna yetiyor. Arastirma forumlarinda detayli olarak Mardin'in durumunu yazabilirsen, en dogru sekilde yansitmaya calisiriz.
